Η γυναίκα που ανάγκασε τον Μεταξά να λογοκρίνει το ρεμπέτικο

Η ζωή της Ρόζας Εσκενάζυ, αυτής της μεγάλης γυναίκας του ρεμπέτικου, κύλησε σαν ταινία, πότε σαν παραμύθι και πότε σαν εφιάλτης, καθώς οι ανατροπές διαδέχονταν η μία την άλλη. Ξεκίνησε να χορεύει στα κέντρα του Πειραιά. Ταξίδεψε με τη φωνή της σε όλο τον κόσμο, αφού πατρίδα της ήταν μόνο η μουσική. Έκρυβε πάντοτε τουλάχιστον δέκα χρόνια από την ηλικία της και είναι άγνωστη η ημερομηνία της γέννησης της. Ήταν Εβραία, αλλά είχε σχέσεις με γερμανό αξιωματικό και στο σπίτι της έκρυβε αντιστασιακούς. Πέθανε φτωχή και εξαθλιωμένη από Αλτσχάιμερ. 
Εδώ η ιστορία της...
Γεννήθηκε στην Κωνσταντινούπολη μεταξύ των ετών 1883- 1890 από γονείς εβραίους. Ο πατέρας της, Αβραάμ Σκιναζί, ήταν παλιατζής. Η οικογένεια της μετακόμισε μέσα στα επόμενα δέκα χρόνια στη Θεσσαλονίκη. Και ενώ η μητέρα της εργαζόταν ως καθαρίστρια σε πλούσια σπίτια, μια μέρα οι Τούρκοι ιδιοκτήτες μιας τοπικής ταβέρνας άκουσαν τη Ρόζα να τραγουδά. Ενθουσιάστηκαν από τη φωνή της και αμέσως πήγαν στο σπίτι της για να της ζητήσουν να εμφανιστεί στο κέντρο τους. Τότε κατάλαβε ότι θέλει να ασχοληθεί με το τραγούδι.
Η Ρόζα μετακόμισε στην Αθήνα μετά από έναν άτυχο έρωτα και ξεκίνησε να χορεύει στα καμπαρέ του Πειραιά. Η μεγάλη της αγάπη ήταν όμως το τραγούδι και έτσι ξεκίνησε να τραγουδά ελληνικές, αρμένικες και τούρκικες μελωδίες. Σύχναζε στα στέκια των μουσικών της προσφυγιάς και ο Παναγιώτης Τούντας δεν άργησε να την ανακαλύψει. Ο Τούντας κατάλαβε αμέσως το ταλέντο της και τη σύστησε στον Βασίλη Τουμπακάρη της εταιρείας Columbia Records. 
Κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του 30 ηχογράφησε εκταοντάδες δημοτικά, ρεμπέτικα και σμυρναίικα τραγούδια. Η έναρξη της καριέρας της σηματοδοτείται από την ακμή του ρεμπέτικου, του οποίου υπήρξε εκείνη την περίοδο η πιο αντιπροσωπευτική φωνή.

Ν. Ρωμανός: “Προκαταβολικά στα τσακίδια”

Αναδημοσιεύουμε το κείμενο του Νίκου Ρωμανού, από το indymedia… 

Την περασμένη άνοιξη έδωσα πανελλήνιες εξετάσεις μέσα από τη φυλακή και πέρασα σε μια πανεπιστημιακή σχολή στην Αθήνα. Με βάση τους δικούς τους νόμους, λοιπόν, από τον Σεπτέμβρη δικαιούμαι να αρχίσω να παίρνω εκπαιδευτικές άδειες από τη φυλακή για να παρακολουθώ το πρόγραμμα της σχολής.
Όπως είναι λογικό, οι αιτήσεις που έχω κάνει έχουν καταλήξει στα αζήτητα, γεγονός που με οδηγεί να διεκδικήσω αυτό το αίτημα με οδόφραγμα το σώμα μου. Σε αυτό το σημείο είναι απαραίτητο να ξεκαθαρίσω το πολιτικό μου σκεπτικό ώστε να μπει ένα πλαίσιο γύρω από την επιλογή που πραγματοποιώ.
Οι νόμοι, εκτός από εργαλεία ελέγχου και καταστολής, αποτελούν ταυτόχρονα και μια διατήρηση ισορροπιών ή αλλιώς αυτό που επιγραμματικά ονομάζουμε κοινωνικά συμβόλαια, αντανακλούν κοινωνικοπολιτικούς συσχετισμούς και διαμορφώνουν τμηματικά ορισμένες θέσεις διεξαγωγής του κοινωνικού πολέμου.
Γι’ αυτό και η επιλογή που κάνω θέλω να είναι όσο το δυνατόν πιο ξεκάθαρη: δεν υπερασπίζομαι τη νομιμότητά τους· αντίθετα, απευθύνω έναν πολιτικό εκβιασμό ώστε να κερδίσω ανάσες ελευθερίας από την ισοπεδωτική συνθήκη του εγκλεισμού.
Σε αυτό το σημείο ανοίγει ένα ζήτημα που αφορά τις διεκδικήσεις μας σε καθεστώς αιχμαλωσίας. Είναι δεδομένο πως αντιφάσεις πάντα υπήρχαν και θα υπάρχουν σε τέτοιες συνθήκες. Εμείς, για παράδειγμα, συμμετείχαμε στη μαζική απεργία πείνας των κρατουμένων ενάντια στο νέο νομοσχέδιο ενώ είμαστε φανατικοί εχθροί όλων των νόμων· αντίστοιχα πολλοί σύντροφοι έχουν διαπραγματευτεί με οδόφραγμα το σώμα τους τους όρους του εγκλεισμού τους («παράνομες» προφυλακίσεις, άρνηση σωματικού ελέγχου, παραμονή σε μία φυλακή), και πολύ καλά έκαναν.

Ποιανού παιδί είναι αυτός ο άντρας;

Της Μάρθας Αυγήτα

Ακολουθώ -και σ'οποιον αρέσει- την "τακτική" ότι τα ανθρώπινα δικαιώματα ισχύουν για όλους ανεξαρτήτως φυλής, παραπτώματος, χαρακτήρα, εμφάνισης ή νομικού πλαισίου που ισχύει την χρονική στιγμή που αυτά παραβιάζονται.

Επίσης ξέρω πολύ καλά πως ότι ισχύει για έναν -όποια παραβίαση επιτραπεί για έναν- θα ισχύσει και για τους υπόλοιπους, αργά ή γρήγορα. Και το λέω συχνά: ότι αφήνουμε να συμβαίνει στους άλλους θα το πάθουμε εμείς και τα παιδιά μας. Αυτό για μένα δεν παίρνει διαπραγμάτευση. Επίσης δε μου χρειάζεται να αυτο-χαρακτηριστώ ως αριστερή, αναρχικιά, ούτε καν προοδευτική.

Τα επιχειρήματα που "προβάλουν" ώστε να αποφύγουν την ουσιαστική στήριξη σε περιπτώσεις σαν του Ρωμανού, γιατί είτε φοβούνται είτε βαριούνται είτε γιατί απλώς είναι μαλάκες, είναι μόνο δικαιολογίες του κώλου. Ο Ρωμανός ξεκίνησε έναν δίκαιο αγώνα, ζήτησε από πολύ συγκεκριμένη ομάδα να τον στηρίξει και να συνεχίσει τον αγώνα του. Μάλιστα αποφάσισε να προτάξει το σώμα του για να διεκδικήσει το μερίδιο της ελευθερίας που του αναλογεί και να δώσει μια μάχη μέσα από το ίδιο το σύστημα που τον έφτασε εδώ που τον έφτασε. Αυτό που συμβαίνει όμως, δεν αφορά μόνο την συγκεκριμένη ομάδα. Αυτό θέλει μεγάλα κάκαλα και όποιο και να είναι το αποτέλεσμα το πιτσιρίκι είναι μεγάλος μάγκας. Πολιτικός μάγκας, όχι του κώλου σαν κι εμάς.

Αυτή η μαγκιά σας πονάει και θέλετε να του χώσετε σωληνάκια με το ζόρι, δήθεν για να σωθεί η ζωή του όταν ο ίδιος έχει επιλέξει να ρισκάρει να την χάσει. Και αυτό σας τρομάζει, ανθρωπάκια. Γιατί ένα 20χρονο πολεμάει όσο δεν θα μπορούσατε όλοι εσείς μαζί. Πολεμάει για τον ίδιο, για τους πρόσφυγες στο Σύνταγμα, για τη σύνταξη της μάνας σου, για τις σπουδές της κόρης σου, για τον νεκρό φίλο του, για την ελευθερία και την δικαιοσύνη. Και αυτό σε τρομάζει σκουλήκι, τρέμει ο κώλος σου, μην πάει χαμένο όλο το γλύψιμο και οι επικύψεις που έχεις ως τώρα κάνει.